მილან კუნდერა, ყოფიერების აუტანელი სიმსუბუქე

ჰიტლერთან შეგუება წარსულის გამეორების უარყოფაზე დაფუძნებული მსოფლიოს ღრმა ზნეობრივ გარყვნილებაზე მეტყველებს, რადგან ასეთ მსოფლიოში ყველაფერი წინასწარ შენდობილი და, ამდენად, ყველაფერი ცინიკურად ნებადართულია

ყოველ მოსწავლეს შეუძლია, ფიზიკის გაკვეთილზე ცდა ჩაატაროს, რომ ამა თუ იმ მეცნიერული ჰიპოთეზოს სისწორეში დარწმუნდეს. მაგრამ ადამიანს მხოლოდ ერთი ცხოვრება აქვს და ჰიპოთეზის ცდით შემოწმება არ შეუძლია, ამიტომ ის ვერასოდეს გაიგებს, უნდა დამორჩილებოდა თავის გრძნობებს თუ არა.

იმან ვინც ჯარისკაცივით ტყვედ ბარდება, იარაღი უნდა დაყაროს.

ერთგულება უპირველესია სათნოებათა შორის. ერთგულება ერტიანს ხდის ჩვენს ცხოვრებას. ასე რომ არ იყოს, ცხოვრება ნამსხვრევებად იქცეოდა, უთვალავ წამიერ შთაბეჭდილებად დაინგრეოდა.

სილამაზე, როგორცდ შეცდომა, სილამაზის ისტორიის ბოლო ფაზაა.

სტუდენტებმა სწავლა რომ დაასრულონ, სადიპლომო ნაშრომებისთვის ახალ-ახალ თემებს იგონებენ. ამ თემების რაოდენობა უსასრულოა, რადგან კვლევის საგნებად შეგიძლია ყველაფერი აქციო. ნაწერით აჭრელებულ ქაღალდებს ერთმანეთზე აწყობენ არქივებში, რომლებიც სასაფლაოებზე უფრო ნაღვლიანად გამოიყურება, რადგან იქ მიცვალებულთა მოსახსენებელ დღეებშიც კი არავინ შედის. კულტურა იკარგება პროდუქციის სიმრავლეში, ასოების ნიაღვარში, რაოდენობრივ საგიჟეთში. ამიტომაც ვამბობ, რომ შენს სამშობლოში აკრძალული ერთი წიგნი გაცილებით ღირებულია იმ მილიარდობით სიტყვაზე, რომლებიც ჩვენი უნივერსიტეტებიდან იფრქვევა.

ფიზიკური სიყვარული წარმოუდგენელია ძალადობის გარეშე. 

სიყვარული ძალაზე უარის თქმას ნიშნავს.  ამ ფრაზით ფრანცმა საბინას სექსუალურ ცხოვრებაში საკუთარი თავის დისკვალიფიკაცია მოახდინა.

[ჩეხეთის ოკუპაციის დღეებში] მინიკაბებში გამოწყობილი გოგოები გრძელ ჯოხებზე ჩამოცმულ ეროვნულ დროშებს აფრიალებდნენ. ეს სექსუალური თავდასხმა იყო ხანგრძლივ ასკეტიზმში მცხოვრებ რუს ჯარისკაცებზე. ასეთი ქალები რუსეთში ალბათ უკვე ხუთასი თუ ექვსასი წელია, არ დაბადებულან და ისინი დემონსტრაციულად გამოხატავენ მათ მიმართ ზიზღს. 

კეკლუცობა ისეთი ქცევაა, როდესაც ერთი ადამიანი მეორეს მიანიშნებს, რომ მასთან სექსუალური სიახლოვე შესაძლებელია, ოღონდ ეს შესაძლებლობა არასოდესაა უპირობო, სხვა სიტყვებით, კეკლუცობა სიახლოვის დაპირებაა გარანტიის გარეშე. 

ნუთუ მეფის ტახტზე მჯდომ სულელს არაფერზე მოეთხოვება პასუხი იმიტომ, რომ ის სულელია?

ეპიკური მექალთანეების ბოლო იშვიათობების შემგროვებლობაა. ამიტომ, მეგობრები უხერხულობაში რომ არ ჩააგდონ, საზოგადოებაში საყვარლებს არ აჩენენ. 

სიყვარული იწყება იმ წუთას, როდესაც ქალი თავისი პირველი სიტყვებით ჩვენს პოეტურ მეხსიერებაში აღიბეჭდება.

1618 წელს იმპერატორზე გამწარებულმა ჩეხმა დიდგვაროვნებმა ორი მაღალჩინოსანი პრაღის ჰრადის ფანრჯრიდან გადააგდეს. ასე დაიწყო ოცდაათწლიანი ომი, რომელმაც ჩეხი ერი თითქმის სრულ განადგურებამდე მიიყვანა. ხომ არ აჯობებდა, ჩეხებს მაშინ მეტი სიფრთხილე და ნაკლები გამბედაობა გამოევლინათ? 1938 წელს, ევროპამ გადაწყვიტა ჩეხების სამშობლო მსხვერპლად შეეწირა ჰიტლერისთვის. ამა ჩეხებს გაურკვეველი დროით თავისუფლება დააკარგვინა. სიფრთხილეზე მეტად მაშინ გამბედაობა ხომ არ უნდა გამოეჩინათ?

რატომ უნდა ატკინო ვინმეს გული იმის გამო, რომ ახალგაზრდობაში ცუდი გემოვნება გქონდა?  ტერეზა ტომაშს, როცა უმტკიცებს რომ შვილი უნდა ნახოს